Varia 3. Lettre aux ferdydurkistes
Varia 3. List do ferdydurkistów
Le volume Varia 3. Lettre aux ferdydurkistes, (éd. Wydawnictwo Literackie, Cracovie, 2004) réunit les interviews de Witold Gombrowicz ainsi que ses lettres et déclarations envoyées à la presse.
Le volume se compose de deux parties :
- Interviews
- Réponses aux enquêtes, lettres à la presse
Les références entre parenthèses renvoient aux volumes des Œuvres complètes de Witold Gombrowicz, Wydawnictwo Literackie (WL XII, XIII ou XIV), Cracovie 1995-1997, et à l’édition française de Varia, Christian Bourgois Editeur 1978, 1989 (Bourgois I ou Bourgois II).
Les textes des autres auteurs figurent en italiques.
Les références à la première publication, si elle n’était pas en polonais, figurent entre crochets.
I. Interviews
- Witold Gombrowicz o swoim odczycie w Teatrze del Pueblo (WL XIII, p.299)
Witold Gombrowicz parle de sa conférence au Théâtre del Pueblo - Pierwsze spotkanie z Gombrowiczem, wywiad Virgilia Piñery (WL XIII, p.303)
La première rencontre avec Gombrowicz, l’entretien avec Virgilio Piñera
[Quadernos, Buenos Aires, 1947] - Cztery odpowiedzi Witolda Gombrowicza (WL XIII, p.306)
Quatre réponses de Witold Gombrowicz [9 Artes, Buenos Aires, 4.04.1949] - Rozmowa z Gombrowiczem, wywiad Karola Świeczewskiego (WL XIII, p.311)
Conversation avec Gombrowicz, l’entretien avec Karol Świeczewski - Jeszcze jeden wielki i nieznany (WL XIII, p. 323)
Un autre grand et inconnu
[signé Pat Leroy qui est un pseudonyme de Gombrowicz, Clarin, Buenos Aires, 8.01.1961] - W Buenos Aires mieszka renomowany polski pisarz, wywiad z Jorge Calvettiego (WL XIII, p.329)
A Buenos Aires habite un écrivain polonais de renom, l’entretien avec Jorge Calvetti
[La Prensa, Buenos Aires, 20.07.1962] - Gombrowicz opowiada..., wywiad Stanisława Szwejsa (WL XIII, p.335)
Gombrowicz raconte…, l’entretien avec Stanisław Szwejs - Gombrowicz – geniusz nieznany, wywiad Miguela Grinberga (WL XIII, p.340)
Gombrowicz – le génie méconnu, l’entretien avec Miguel Grinberg
[La Razón, Buenos Aires, 30.03.1963] - Z Gombrowiczem w Buenos Aires, wywiad ks.Janusza Stanisława Pasierba (WL XIII, p.345)
Avec Gombrowicz à Buenos Aires, l’entretien avec le père Janusza Stanisław Pasierb - Witold Gombrowicz : stałem się instytucją narodową, wywiad Mathieu Galeya (WL XIV, p.263)
Witold Gombrowicz : je suis devenu une institution nationale, l’entretien avec Mathieu Galey [Arts, Paris, 15.05.1963] - Witold Gombrowicz : Trudno wyjść od niego taki samym, jakim się przyszło, wywiad Anne Guérin (WL XIV)
Witold Gombrowicz : difficile d’en sortir indemne, l’entretien avec Anne Guérin [L’Express, Paris, 30.05.1963] - Gombrowicz : Powrót do Europy, wywiad Marca Pierreta (WL XIV, p.274)
Gombrowicz : retour en Europe , l’entretien avec Marc Pierret [France Observateur, Paris, 13.06.1963] - Rozmowa z Witoldem Gombrowiczem w Radio Wolna Europa, przeprowadzona 22 września 1963 r., wywiad Tadeusza Nowakowskiego (WL XIV, p.278)
Conversation avec Witold Gombrowicz sur la radio Free Europe, du 22.09.1963, l’entretien avec Tadeusz Nowakowski - Największy z pisarzy nieznanych, wywiad z Madeleine Chapsal (WL XIV, p.288)
Le plus grand des écrivains inconnus, l’entretien avec Madeleine Chapsal [L’Express, Paris, 9.07.1965] - Taka sobie informacja, wywiad z samym sobą (WL XIV, p.293)
Une simple information, l’entretien avec soi-même
[Die Welt, Hambourg, 14.04.1966] - Spotkanie w Vence z Witoldem Gombrowiczem, autorem « Kosmosu », wywiad z Arlette Sayac (WL XIV, p.297)
Rencotre avec Witold Gombrowicz, l’entretien avec Arlette Sayac
[Nice-Matin, 3.06.1966 - Gombrowicz lubi Sartre’a, nie znosi zaś Nouveau Roman, wywiad Daniela Albo (WL XIV, p.306)
Gombrowicz aime Sartre et déteste le Nouveau Roman, l’entretien avec Daniel Albo [Le Figaro littéraire,Paris, 7.07.1966] - Nie lubię być porównywany, wywiad Jana Stolpego (WL XIV, p.315)
Je n’aime pas être comparé, l’entretien avec Jan Stolpe
[Dramatens programblad, Stockholm, n°10/1966-1967 - Byłem pierwszym strukturalistą, wywiad z samym sobą (WL vol.XIV, p.320)
J’étais structuraliste avant tout le monde,l’entretien avec soi-même (Bourgois I, p.185) - Radosny pesymista, wywiad Jacques’a Bensa (WL XIV, p.330)
Un joyeux pessimiste, l’entretien avec Jacques Bens [Le Nouvel Observateur, 16.05.1967] - Mieszkaniec Vence z wyboru, Witold Gombrowicz, który otrzymał międzynarodową nagrodę wydawców..., wywiad Angelo M. Rinaldiego (WL XIV, p.334)
Vençois d’adaption, Witold Gombrowicz se plaint de l’impudeur des critiques français…, l’entretien avec Angelo M.Rinaldi [Nice-Matin, 2.06.1967] - Wywiad z Witoldem Gombrowiczem, Paula Beersa (WL XIV, p.340)
L’entretien avec Witold Gombrowicz par Paul Beers [original en néerlandais daté du 30.07.1967] - Przypadek nazwiskiem Gombrowicz, wywiad Daniela Odier (WL XIV, p.340,)
Le cas Gombrowicz, l’entretien avec Daniel Odier
[Le Magazine littéraire, n°9, juillet-août 1967] - Witold Gombrowicz, wywiad Georges’a Sebbaga (WL XIV, p.364, )
Witold Gombrowicz, l’entretien avec Georges Sebbag
[Arichibras, Paris, n°3, 1968] - Młodość jest niższa, wywiad François Bondy’ego (WL XIV, p.368)
La jeunesse est inférieure, l’entretien avec François Bondy
[Gombrowicz, Cahier de L’Herne, 1971] - Rozmowy z Pierrem Sanavio i Dominikiem de Roux (WL XIV, p.375)
Entretiens avec Pierre Sanavio et Dominique de Roux [Gombrowicz, Cahier de L’Herne, 1971] - Odpowiedzi Gombrowicza w liście do Dominique’a de Roux dla czasopisma francusko-amerykańskiego, jesien 1968 (WL XIV, p.380)
Réponses aux questions de Dominique de Roux dans une lettre de l’automne 1968 - Gombrowicz, piewca « ja » wywiad Claude’a Jannoud (WL XIV, p.386)
Gombrowicz, l’homme du « moi », l’entretien avec Claude Jannoud [Figaro littéraire, 24.02.1969] - Gombrowicz : Forma i rytuał, wywiady Piera Sanavio (WL XIV, p.390)
Gombrowicz : la forme et le rite, les entretiens avec Piero Sanavio
[Gombrowicz : la forma et il rito, Marsilio Editori, Padoue, 1964] - Wywiad z Witoldem Gombrowiczem, Michel Polac, Dominique de Roux, Michel Vianey (WL XIV, p.450)
- L’entretien avec Witold Gombrowicz par Michel Polac, Dominique de Roux, Michel Vianey
[film enregistré en mai 1969 et projeté par la télévision française, « Bibilothèque de poche », le 12.10.1969] - Witold Gombrowicz, wywiad Bettiny Knapp (WL XIV, p.473)
L’utime interview, l’entretien avec B.Knapp (Bourgois I, p.209)
II. Réponses aux enquêtes et aux lettres à la presse
- Jaką najciekawszą książkę przeczytałem w r.1935 ? (WL vol.XII, p.203)
Quel est le livre le plus intéressant que j’ai lu en 1935 ? - List do ferdydurkistów (WL vol.XIII, p.357)
Epître aux Ferdydurquistes (Bourgois I, p.109)- Do naczelnego ferdydurkisty. Odpowiedź Witoldowi Gombrowiczowi,Tadeusz Kwiatkowski (WL vol.XII, p.361)
Au Ferdydurquiste en chef. La réponse à Witold Gombrowicz Gombrowicz de Tadeusz Kwiatkowski
- Do naczelnego ferdydurkisty. Odpowiedź Witoldowi Gombrowiczowi,Tadeusz Kwiatkowski (WL vol.XII, p.361)
- List do redakcji Kultury, 6.06.1951 (WL vol.XIII, p.366)
Lettre à la rédaction de Kultura, 6.06.1951 - List do redakcji Kultury, 9.01.1952 (WL vol.XIII, p.367)
Lettre à la rédaction de Kultura, 9.01.1952 - Bronię Polaków przed Polską (WL vol.XIII, p.368)
Je défends les Polonais devant la Pologne - W pracowniach polskich pisarzy na obczyźnie (WL vol.XIII, p.373)
Dans les ateliers des écrivains polonais en exil- Gombrowicz, Wacław Kozłowski (WL vol.XIII, p.375
Gombrowicz, par Wacław Kozłowski-***O pewnej krytyce słów kilka, Stanisław Szwejs (WL vol.XIII, p.392)
Au sujet d’une certaine critique, par Stanisław Szwejs
- Gombrowicz, Wacław Kozłowski (WL vol.XIII, p.375
- Do redakcji « Głosu Polskiego » (WL XIII, p.396)
A la rédaction de « Głos Polski » - Przedśmiertna rada W. Gombrowicza (WL XIII, p.399)
Le conseil pré-mortel de W.Gombrowicz - Literatura emigracyjna a kraj (WL XIII, p.401)
La littérature d’émigration et la Pologne- List do redakcji Kultury, 30.12.1956, Jan Kowalik (WL XIII, p.404)
Lettre à la rédaction de Kultura, 30.12.1956, de Jan Kowalik
- List do redakcji Kultury, 30.12.1956, Jan Kowalik (WL XIII, p.404)
- List do redakcji Kultury, 28.03.1957 (WL XIII, p.406)
Lettre à la rédaction de Kultura, 28.03.1957-***List do redakcji Kultury, 26.06 1957, Jan Kowalik (WL XIII, p.407)
Lettre à la rédaction de Kultura, 26.06.1957, de Jan Kowalik - List do redakcji Kultury, 21.01.1957 (WL XIII, p.409)
Lettre à la rédaction de Kultura, 21.01.1957 - Korespondencja dotycząca zamiaru wystawienia Ślubu przez teatr w Kielcach (WL XIII, p.410)
Correspondance concernant le projet de monter Le Mariage à Kielce - Pisze Autor (WL XIII, p.417)
Le mot de l’Auteur- Buenos Aires. Korespondencja własna « Przekroju », Izabella Czajka-Stachowicz (WL XIII, p.419)
Buenos Aires. Par l’envoyée speciale de « Przekrój », par Izabella Czajka-Stachowicz
- Buenos Aires. Korespondencja własna « Przekroju », Izabella Czajka-Stachowicz (WL XIII, p.419)
- Gombrowicz do Czajki (WL XIII, p.431)
Gombrowicz à Czajka- List do redakcji Kultury, 12.10.1958, Zbigniew Grabowski (WL XIII, p.433)
Lettre à la rédaction de Kultura, 12.10.1958, de Zbigniew Grabowski
- List do redakcji Kultury, 12.10.1958, Zbigniew Grabowski (WL XIII, p.433)
- List do redakcji Kultury, 14.12.1958 (WL XIII, p.438)
Lettre à la rédaction de Kultura, 14.12.1958- List do redakcji Kultury, 03.1959, Zbigniew Grabowski (WL XIII, p.444)
Lettre à la rédaction de Kultura, mars 1959 de Zbigniew Grabowski-***List do redakcji Kultury, 9.04.1960, Zbigniew Grabowski (WL XIII, p.448)
Lettre à la rédaction de Kultura, 9.04.1960, de Zbigniew Grabowski
- List do redakcji Kultury, 03.1959, Zbigniew Grabowski (WL XIII, p.444)
- List do redakcji Kultury, 8.06.1960 (WL XIII, p.451)
Lettre à la rédaction de Kultura, 8.06.1960 - Fragment Dziennikao Zbigniewie Grabowskim (WL XIII, p.455)
Fragment du Journal sur Zbigniew Grabowski- List do redakcji Kultury, 15.11.1961, Zbigniew Grabowski (WL XIII, p.457)
Lettre à la rédaction de Kultura, 15.11.1961, de Zbigniew Grabowski
- List do redakcji Kultury, 15.11.1961, Zbigniew Grabowski (WL XIII, p.457)
- List do redakcji Kultury, 23.04. 1959 (WL XIII, p.459)
Lettre à la rédaction de Kultura, 23.04.1959 - Kartka z Dziennika – Jan Lechoń (WL XIII, p.460)
Une page du Journal - Jan Lechoń - Dwa sądy. Do redaktora Wiadomości (WL XIII, p.462)
Deux jugements . Au rédacteur de Wiadomości - Pięć książek, które wywarły na pana największy wpływ, ankieta Tagesblatt (WL XIII, p.464)
Cinq livres qui eurent sur vous la plus grande influence, L’enquête de Tagesblatt
[Tagesblatt, Berlin, 25.12.1960 - List do redakcji La Razón i La Prensa (WL XIII, p.467
Lettre à la rédaction de La Razón et La Prensa - Żeromski z perspektywy lat. Odpowiedź na ankietę Na Antenie (WL XIV, p.479)
Żeromski après des années. La réponse à l’enquête de Na Antenie - Jak przyjęto Iwonę we Francji (WL XIV, p.482)
Comme on a accueilli Yvonne en France - List do redakcji Kultury, 12.05.1966 (WL XIV, p.487)
Lettre à la rédaction de Kultura, 12.05.1966 - Do redaktora « Wiadomości » (WL XIV, p.489)
Au rédacteur de « Wiadomości » - Podziękowanie. Do redaktora Na Antenie (WL XIV, p.492)
Remerciements. Au rédacteur de Na Antenie- Kosmos czy mikro-erotyzm ? Wokół Kosmosu, R.K. (WL vol.XIV, p.493)
Le cosmos ou le mico-érotisme ? Autour du Cosmos, par R.K. - Dziennik lektury « Kosmosu », Wit Tarnawski (WL XIV, p.498)
Le journal de lecture du « Cosmos », par Wit Tarnawski
- Kosmos czy mikro-erotyzm ? Wokół Kosmosu, R.K. (WL vol.XIV, p.493)
- Odpowiedź na ankietę Wiadomości : pytanie Wita Tarnawskiego (WL XIV, p.522)
La réponse à l’enquête de Wiadomości : la question de Wit Tarnawski - Odpowiedź na ankietę Wiadomości : pytanie Augusta Zamoyskiego (WL XIV, p.524)
La réponse à l’enquête de Wiadomości : la question d’August Zamoyski - List do redakcji Orła Białego (WL XIV, p.526)
Lettre à la rédaction d’Orzeł Biały - O erotyzmie (WL XIV, p.530)
De l’érotisme [réponse manuscrite à une enquête, Vence, 1968] - Pisarz i pieniądze (WL X, p.523)
L’Ecrivain et l’argent (Bourgois I)